Wisła — Istebna — Jaworzynka

kwi 24, 2018 przez

Wisła — Istebna — Jaworzynka; 19 km; 3 kursy dziennie, 45 min.; istnieje także bezpośrednie połączenie Cieszyn — Jaworzynka; 54 km; ok. 2 g. Jaworzynka (ok. 650 m), najbardziej na pd. wysunięta wieś pow. cieszyńskiego, powstała nieco później niż Istebna (w początku XVII w.) a osiedla powstawały na grzbiecie Krzyżowej po Wawraczów Groń. Ówcześni osadnicy karczowali lasy w miejscach oznaczonych przez administrację leśną zaciosami na drzewach, czyli „zakrzosami”. Osiedla są porozrzucane i noszą nazwy od rodzin Klimków, Czepczorów.Wawrzaczów, Durajów i innych. Niektórzy z osadników np. osadzeni ,,na Kikuli, Maciejce, Stefance i Krzytvoniotvskim” — jak notuje urbarz z 1782 r. obowiązani byli bronić granic przed Słowakami i Węgrami. Obronie służyły też niewykarczowane umyślnie lasy zw. Trzecią Zapowiedzią. Z tych burzliwych czasów, gdy pograniczu Śląska grozili sąsiedzi i Turcy są pozostałością Wały na pd. od Jaworzynki. W pd. krańcu wsi, w dawnym budynku placówki granicznej i późniejszej szkoły, zw. Trzycatek mieści się st. tur. PTTK (40 MN w lecie i w zimie); Jaworzynka nr 89, tel. 2 — do GRN Jaworzynka. Będąc w Jaworzynce warto odwiedzić chatę Maryny Małyju- szek i obejrzeć śliczne starodawne sprzęty oraz odwiedzić najstarszego „piśmiorza” Beskidu Śląskiego Jana Motykę zw. Zgroniok albo Ujec a także Oprzytaniec. Urodzony w 1881 r. poszedł w ślady dawnych kronikarzy góralskich „piśmiorzy”- jak Jura Gajdzica z Cisownicy i od 1903 r. notuje wszystko go się dzieje we wsi — i po wojnie — na świecie. Z Jaworzynki pochodził Jan Łysek, zmarły przedwcześnie podczas I wojny światowej dobrze zapowiadający się poeta ludowy, autor poematu „Śpiący rycerze” pisanego gwarą góralską. PW na Kiczory i Stożek przez Jasnowice(nr 19) i do Zwardonia przez Odkrzas i Kiczorki (nr 30—29).

Podobne

Tagi