Pasmo Baraniej Góry

kwi 13, 2018 przez

Pasmo Baraniej Góry zw. także Wiślańskim przedstawia się jako dość długi wał górski, ciągnący się w kierunku pn. — pd. Poprzez Przeł. Koniakowską (720 m) łączy się ono z głównym wododziałem Karpat na Ochodzitej, a następnie z grzbietem granicznym na Sołowym Wierchu (848 m) i schodzi do Przeł. Zwardońskiej (686 m). Pasmo Wiślańskie stanowi dział wodny między doi. Wisły (od zach.) a doi. Soły (od wsch.) i chociaż niewysokie, imponuje rozległością obszaru. Od pd. ku pn. wznoszą się w nim kolejno następujące szczyty: Tyniok (891 m), Gańczorka (901 m), Karolówka (930 m), wiążąca Pasmo Wiślańskie z pasmem Czantorii i Stożka, Barania Góra (1214 m), Magurka Wiślańską (1129 m), Zielony Kopiec (1140 m) i Malinowska Skała (1150 m). Od szczytu tego, główne pasmo przybiera kierunek pn.-zach., a następnie prawie pn. i wznosi się szczytami: Malinów (1095 m), Grabowa (905 m), Kotarz (965 m), Beskid Węgierski (914 m), Beskidek (850 m) i przez Przeł. Karkoszczonka łączy się z gniazdem Klimczoka (1119 m) i jego odgałęzieniami ku Błatniej(na zach.) i Magurce (na wsch.). Od Malinowskiej Skały ciągnie się ku pn. wsch. jako boczna gałąź grzbietu masyw Małego Skrzycznego (1201 m) oraz Skrzycznego (1250 m), najwyższego wzniesienia nie tylko Pasma Wiślańskiego lecz całego polskiego Beskidu Śląskiego. Masyw ten kończy się charakterystycznym stożkiem Skalistej (864 m), nad Szczyrkiem i Buczkowicami w doi. pylicy. Dolinę tę otaczają od pd. ramię Skrzycznego i grzbiet ciągnący się od Malinowskiej Skały przez Przel. Salmopolską po Klimczok i Magurę od pn. W porównaniu z pasmem Czantorii i Stożka, Pasmo Wiślańskie wyróżnia się rozleglejszym i bogatszym rozczłonkowaniem bocznych grzbietów. W kierunku zach. odgałęziają się następujące: ze szczytu Baraniej Góry ramię Przysłopu (1021 m), oddzielające doi. Czarnej i Białej Wisełki, z Zielonego Kopca ramię Cieńkowa (720 m) stanowiące dział między doi. Białej Wisełki i doi. Malinki; odgałęziające się od grzbietu Malinowa długie ramię, ze szczytami Jawierzny (799 m), Trzy Kopce Wiślańskie (810 m), Orłowa (813 m) i Równica (883 m), a dzielące doi. Wisły od doi. Brennej; krótkie ramię Starego Gronia (797 m), które wysyła ku pn. zach. Grabowa; dzieli ono doi. Leśnicy i Hałcyny. W pn. części Pasma Wiślańskiego tj. w gnieździe Klimczoka, rozgałęzia się ono w trzech kierunkach: od Trzech Kopców ku zach., przez Stołów (1035 m), Błatnią (917 m), Cisowy Wielki (872 m), Czupel (746 m) i Łazek (716 mj; od Klimczoka ku pn. tj. ku Szyndzielni (1031 m) oraz od Klimczoka przez Magurkę (1090 m) ku wsch. Z innych wybitniejszych odgałęzień ku wsch. wymienić trzeba wsch. ramię Malinowskiej Skały ze szczytem Kościelca (1022 m), dzielące doi. Malinowską (od pn.) od doi. Leśnej, dalej dość rozczłonkowane wsch. ramię Magurki Wiślańskiej, ze szczytami Magurki Radziechowskiej (1091 m) i Muronką (1017 m) oraz kilka bocznych ramion wyrastających z masywu Baraniej Góry; m. in. ramię Jaworzyny (1020 m) i Górki Motykowej (792 m). W paśmie Baraniej Góry zwraca uwagę zjawisko dosyć łagodnych stoków ku doi. Wisły, stromych natomiast ku wsch. Szczególnie uderza to w masywie Skrzycznego, którego przepaściste stoki ku pn. wsch. czynią z tego szczytu osobliwy bastion o charakterystycznym kształcie. Skalny trzon przeważnej części pasma zbudowany jest z piaskowca godniskiego, jak większa część pasma Czantorii i Stożka. Jedynie sam masyw Baraniej Góry, otoczenie doi. Czarnej Wisełki i przylegająca do szczytu Baraniej doi. górnej Olzy — to warstwy istebniańskie. Omawiając różnice budowy geologicznej obu grup Beskidu Śląskiego, chcieliśmy podkreślić fakt, że ich trzon skalny odbija zasadniczo zróżnicowaniem od pozostałych części Beskidów Zachodnich. Całe ich pasmo zbudowane jest z innego jeszcze materiału, a mianowicie piaskowca magurskiego, drobnoziarnistego i przypominającego bryłę ziemi, o jednolitej barwie żółtawej i o konsystencji zbitej i czystej. Pod względem odporności, piaskowce magurskie ustępują miejsca twardym piaskowcom godulskim, toteż kształty gór z nich zbudowanych są bardziej zaokrąglone i łagodne. Ten rodzaj materiału — piaskowiec magurski — występuje w Beskidzie Śląskim tylko w grzbiecie wododziałowym, ciągnącym się od Przeł. Jabłonkowskiej przez Ochodzitą do pasma Baraniej Góry i będącym głównym grzbietem wododziałowym Karpat.

Podobne

Tagi